Gephyrea

Gephyrea
Quatrefages, 1847
szczetnica bonelia zielona
sikwiak Thysanocardia nigra
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Podkrólestwo	tkankowce właściwe
Infrakrólestwo	dwubocznie symetryczne
Nadtyp	pierwouste
(bez rangi)	Gephyrea

Gephyrea – nieścisły takson zwierząt pierwoustych o robakowatym, niesegmentowanym ciele^[1]. Na przestrzeni lat miewał różną rangę i był różnie definiowany^[2]. Współcześnie nie jest wyróżniany^[3].

Takson ten wprowadził w 1847 roku Armand de Quatrefages. Zaliczył on do nich dwie grupy – Echiurea i Siponculea. Do Echiurea włączył odpowiadający szczetnicom rodzaj Echiurus oraz odpowiadający Sternaspidae (we współczesnej klasyfikacji rodzina wieloszczetów z rzędu Terebellida) rodzaj Sternaspis. Z kolei do Siponculea zaliczył odpowiadający niezmogowcom rodzaj Priapulus oraz sikwiaki. Autor ten uznał tę grupę za przejściową pomiędzy szkarłupniami a pierścienicami i wywiódł jej nazwę od greckiego γέφυρα (géphūra) oznaczającego „most”^[4][3]. W publikacji z 1866 roku Quatrefages uznał Gephyrea za grupę odrębną od pierścienic^[5].

W drugiej połowie XIX wieku i pierwszej połowie XX wieku Gephyrea nadawano różną rangę^[2], np. w publikacji Williama Bairda z 1868 roku miały one rangę podgromady^[6], w podręczniku Thomasa Jeffreya Parkera i Williama Aitchesona Haswella z 1910 roku miały rangę gromady^[7], a w podręczniku Arthura Everetta Shipleya i Ernesta Williama MacBride’a z 1920 roku rangę typu^[1]. Włączano doń również różne podtaksony^[2]. Jedna z częściej pojawiających się klasyfikacji dzieliła je na Gephyrea tubicola, obejmujące odpowiadający kryzelnicom rodzaj Phoronis, oraz Gephyrea nuda, obejmujące zwierzęta współcześnie umieszczane wśród szczetnic, sikwiaków i niezmogowców. W obrębie Gephyrea nuda wydzielano taksony Armata – dla form zaopatrzonych w szczecinki i prostomium – oraz Inermia – pozbawione prostomium i szczecinek, ale zaopatrzone w wywracający się ryjek. Już na początku XX wieku dostrzegano jednak, że szczetnice, sikwiaki i niezmogowce stanowią w istocie odrębne grupy, z których tym pierwszym blisko do wieloszczetów, a tym ostatnim daleko do pierścienic w ogóle^[1]. W 1959 roku Libbie Henrietta Hyman napisała, że „nazwę Gephyrea należy z zoologii usunąć”^[8][2]. We współczesnych klasyfikacjach nazwa ta nie jest używana. World Polychaeta database listuje ją jako nomen dubium z rangą gromady w obrębie pierścienic^[3].